Κάθε φορά που τελειώνω ένα βιβλίο όπως ο ΣΑΜ, δεν είμαι σίγουρος αν έχω γράψει παραμύθι ή εφιάλτη. Με παρηγορεί όμως μια σεμνή σκέψη: το ίδιο ακριβώς συνέβαινε και στον Δάντη! Όταν τέλειωσε τη Θεία Κωμωδία, δεν ήξερε πού τον είχε πάει τελικά το μπαλάκι: στην Κόλαση ή στον Παράδεισο; Τελικά το μπαλάκι τον πήγε εκεί που ήθελε εκείνο. Αυτή είναι η μαγεία της δουλειάς μας. Δίνεις μια στο μπαλάκι και μετά ταξιδεύεις μαζί του. Ο ΣΑΜ ανήκει στη φυλή αυτή. Με έστειλε όπου ήθελε εκείνος. Η αρχική μου πρόθεση ήταν να γράψω μια προφητική σάτιρα με σεξουαλικές προεκτάσεις. (Όταν έχεις πατήσει τα πενήντα ή όταν δεν έχεις ξεπεράσει τα δώδεκα, όλα τα πράματα γύρω σου έχουν σεξουαλικές προεκτάσεις.) Αργότερα, στο γράψιμο επάνω, κατάλαβα το λάθος μου. Ο ΣΑΜ θα μπορούσε να ζει πριν από εφτά αιώνες, δηλαδή στην εποχή του Δάντη, ή μετά από εφτά αιώνες. Ο χρόνος δεν έχει σημασία. Στα άρρωστο αυτό πορτοκάλι που λέγεται Γη και που ξεφλουδίζει συνέχεια, αλλάζουν όλα τα πράματα εκτός από την Εξουσία. Είναι ένα είδος σκληρό σαν το γρανίτη - αιώνιο σαν τα Ιμαλάια. Αλλάζουν οι μάρκες των αυτοκινήτων, οι μάρκες των βίντεο, οι μάρκες των ανθρώπων. Η Εξουσία όμως μένει πάντα η ίδια. Όπως και το μεθύσι της Εξουσίας. Το ίδιο διεγερτικό που μεθούσε προχτές τον Καλλιγούλα της αρχαίας Ρώμης θα μεθάει μεθαύριο και τους Καλλιγούλες του Διαστήματος. Είναι το ίδιο όπιο - και είναι οι ίδιοι άνθρωποι. Ή τα ίδια μηχανάκια...