Άρθρο του Παναγιώτη Μπινιάρη στο metabook.

Γιατί είναι σημαντικό το γεγονός της ύπαρξης της βιβλιοφιλίας σε μια χώρα;

Ειδικά σε μια εποχή που λίγοι αρέσκονται στο διάβασμα και την συλλογή βιβλίων. Μια εποχή που χαρακτηρίζεται από την ραγδαίως αναπτυσσόμενη τεχνολογική πρόοδο και την άκριτη εξειδίκευση. Η απάντηση στο ερώτημα αυτό είναι ιδιαίτερα δύσκολη και ουτοπική, όμως κρίνεται απαραίτητη η φιλοσοφική και παιδαγωγική ανάλυση του συγκεκριμένου ερωτήματος για τους εξής λόγους:

- Η εποχή μας διακατέχεται από την στροφή των πολιτών προς τον υλισμό και την έλλειψη πνευματικότητας. Δυστυχώς με τα οικονομικά προβλήματα που αντιμετωπίζουμε όλοι και τους γοργούς ρυθμούς που επικρατούν στην καθημερινότητα μας, επικεντρωνόμαστε και αναλωνόμαστε σε ζητήματα που αφορούν μόνο την κάλυψη των υλικών μας αναγκών.

- Με αυτά τα δεδομένα που κυριαρχούν γύρω μας, παραμερίζουμε σχεδόν ολοκληρωτικά την διεύρυνση του πνευματικού και μορφωτικού μας ορίζοντα. Δυστυχώς αυτή η στάση επικρατούσε ακόμα (ίσως σε λιγότερο βαθμό) και πριν την οικονομική κρίση. Ένα γεγονός που ενισχύει την άποψη ότι συνήθως προηγείται η πνευματική κρίση και σαν συνέπεια αυτής ακολουθεί η οικονομική της έκφανση.

- Η ελαχιστοποίηση της πνευματικής μας καλλιέργειας, έχει σαν αποτέλεσμα την δημιουργία πολιτών χωρίς ισχυρή κριτική σκέψη και ικανότητα. Είναι ιδιαίτερα λυπηρό να παρατηρείται αυτό το φαινόμενο (ακόμα και σε άτομα με πτυχία πανεπιστημίων) σε μια χώρα που έθεσε τα θεμέλια του ευρωπαϊκού και παγκόσμιου πολιτισμού.

Μια στροφή των πολιτών προς την βιβλιοφιλία, δηλαδή την αγάπη και το ενδιαφέρον για το διάβασμα και τα βιβλία, μπορεί να μας δώσει πραγματικές λύσεις στα παραπάνω προβλήματα, ατομικά και συλλογικά. Ιδιαίτερα αν αυτή η στάση ζωής μεταλαμπαδευτεί στα παιδιά και στους νέους. Είναι ελπιδοφόρο το γεγονός ότι με την ανάπτυξη των ιστοσελίδων πώλησης μεταχειρισμένων βιβλίων, δίνεται πλέον η δυνατότητα στο ευρύ κοινό, να αγοράσει και να πουλήσει βιβλία υψηλής πνευματικής, γνωστικής και καλλιτεχνικής αξίας σε εξαιρετικές τιμές.

Με αυτόν τον τρόπο μπορούμε σταδιακά να εντάξουμε στην καθημερινότητα μας, το διάβασμα, την συλλογή βιβλίων και την επίσκεψη μας ανά τακτά χρονικά διαστήματα σε βιβλιοπωλεία και χώρους πολιτισμού, τέχνης και προώθησης της πνευματικής καλλιέργειας των πολιτών. Εκτός όμως από την ικανοποίηση των προσωπικών μας πνευματικών αναγκών πρέπει να μεριμνήσουμε κατάλληλα για τα παιδιά μας και τους νέους ανθρώπους. Έτσι όταν θελήσουμε να κάνουμε ένα δώρο, τότε μπορούμε να καταφύγουμε στην λύση του βιβλίου. Με αυτόν τον τρόπο γινόμαστε κοινωνοί και προωθητές της βιβλιοφιλίας στους συνανθρώπους μας.

Ένας ακόμη τρόπος προώθησης της βιβλιοφιλίας σε νέους και παιδιά μπορεί να πραγματοποιηθεί μέσα από τις κοινωνικές μας συναναστροφές και συζητήσεις. Τα θέματα συζήτησης δεν πρέπει να εξαντλούνται μόνο γύρω από θέματα αδιάφορα προς την βιβλιοφιλία αλλά σε συνάρτηση με αυτήν. Για παράδειγμα, ένα προσφιλές θέμα συζήτησης των νέων είναι ο κινηματογράφος, στην περίπτωση αυτή μπορούμε με σχετικά εύκολο τρόπο, να εισαγάγουμε στην συζήτηση μας, τον σχολιασμό βιβλίων που έγιναν ταινίες ή το αντίθετο. Αν καταφέρουμε, ο καθένας ατομικά, να εισαγάγουμε το βιβλίο στην καθημερινότητα μας, τότε θα δημιουργήσουμε μια κοινωνία, η οποία σε συλλογικό βαθμό, θα διευρύνει τους πνευματικούς της ορίζοντες. Έτσι θα αυξηθούν οι πολίτες που διακατέχονται από κριτική ικανότητα και αναλυτική σκέψη, αναπτύσσοντας ένα ευνοϊκό περιβάλλον για την δημιουργία μιας καλύτερα δομημένης και εξελισσόμενης κοινωνίας για όλους μας.

Παναγιώτης Μπινιάρης
Μέλος του metabook - Συλλέκτης - Βιβλιόφιλος